11 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Vergi ödəyicisinin təsərrüfat subyekti hesab edilməyən mülkü vergi uçotuna alınmalıdırmı?

Bəzən müəssisə mülkiyyətində olan villa kimi çoxmərtəbəli yaşayış sahəsindən və ya torpaq sahəsindən öz sahibkarlıq fəaliyyətinin məqsədləri üçün istifadə etmir. Bəs həmin sahələr vergi uçotuna alınmalıdırmı? Suala “vergiler.az” üçün iqtisadçı ekspert Anar Bayramov aydınlıq gətirir.

Məsələn, tutaq ki, "BB bank"dan girov müqabilində kredit götürən və bu krediti geri qaytara bilməyən şəxsin banka girov qoyduğu üçmərtəbəli yaşayış mülkü "BB bank”ın mülkiyyətinə keçib. Bu halda bank həmin əmlakı vergi orqanında uçota aldırmalıdırmı? Bankın mülkiyyətinə keçən əmlakın vergi orqanında uçota alınmamasına görə Vergi Məcəlləsinin 58.2-1-ci maddəsinə əsasən, 400 manat maliyyə sanksiyası tətbiq edilə bilərmi?

Vergi Məcəlləsinin 33.2-ci maddəsinə əsasən, vergi ödəyicisinin digər təsərrüfat subyekti (obyekti) olduqda həmin təsərrüfat subyekti (obyekti) vergi uçotuna alınır. Bəs “təsərrüfat subyekti (obyekti)” dedikdə nə nəzərdə tutulur? "Vergi ödəyicisinin təsərrüfat subyekti (obyekti) üzrə yenidən uçota alınması Qaydası"nın 2.0.4-cü bəndinə əsasən, "Təsərrüfat subyekti (obyekti)" - malların (işlərin, xidmətlərin) təqdim edilməsinin həyata keçirildiyi, həmçinin vergi ödəyicisinin gəlirlərinin formalaşmasında iştirak edən yerdir.

Deməli, vergi ödəyicisi girov müqabilində mülkiyyətinə keçən mülkdən öz sahibkarlıq fəaliyyətində istifadə etmirsə, onun gəlirlərinin formalaşmasında iştirak etməyən həmin mülk (əmlak, torpaq sahəsi və s.) vergi ödəyicisinin təsərrüfat subyekti (obyekti) hesab edilmir və Vergi Məcəlləsinin tələblərinə əsasən, vergi ödəyicisi həmin mülkü vergi orqanında uçota aldırmaq məcburiyyətində deyil və vergi ödəyicisinə həmin mülkün uçota alınmamasına görə maliyyə sanksiyası tətbiq edilmir.

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?