15 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

İdxalçılara tətbiq olunan cərimələr hansı formada xərclərə daxil edilir?

Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası xaricə ödənilən vəsaitlərin müqabilində alınan malların gecikməsini aşkarladıqda, qanunvericiliyə əsasən, onlara qarşı cərimələr tətbiq edir. Bu səbəbdən, iş adamlarında həmin cərimə məbləğlərinin hesablanması ilə bağlı belə bir sual yaranır: müəssisə istehsal ehtiyacları üçün ölkə xaricindən aldığı malların yüklənməsi, daşınması və rəsmiləşdirməsi zamanı (gecikməyə, yanıcıya və gözləməyə görə) yaranan cərimələri anbara mədaxil olunacaq həmin malların maya dəyərinə aid edə bilərmi, yoxsa həmin xərclər ayrıca inzibati xərc kimi tanınmalıdır?

Mövzu ilə bağlı Vergilər Nazirliyinin açıqlamasında bildirilib ki, vergi tutulan idxalın dəyəri malların Azərbaycan Respublikasının gömrük qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəyyən edilən gömrük dəyərindən və mallar Azərbaycan Respublikasına gətirilərkən ödənilməli olan rüsumlardan və vergilərdən (ƏDV və yol vergisi nəzərə alınmadan) ibarətdir. Gömrük qanunvericiliyinə uyğun olaraq, idxal edilən malların gömrük dəyəri müəyyənləşdirilərkən həmin malların sığorta xərcləri, gömrük ərazisinə daxil olduğu yerədək nəqliyyat xərcləri və həmin yerədək yüklənmə və boşaldılma xərcləri bu malların gömrük dəyərinə aid edilir.

Vergi Məcəlləsinin 108-ci maddəsinə əsasən, 10-cu fəsilə uyğun olaraq, gəlirdən çıxılmayan xərclərdən başqa gəlirin əldə edilməsi ilə bağlı olan bütün xərclər, həmçinin qanunla nəzərdə tutulmuş icbari ödənişlər gəlirdən çıxılır. Həmin Məcəllənin 119.1.2-ci maddəsi ilə gəlirin əldə edilməsi ilə şərtləndirilərək mülki hüquq müqavilələri üzrə faizlər, dəbbə pulu (cərimə), icranın gecikdirilməsi ilə əlaqədar vurulmuş zərərin əvəzinin ödənilməsi və digər analoji cərimələrin gəlirdən çıxılmasına məhdudiyyət qoyulmayıb.

Qeyd olunanlara əsasən, vergi ödəyicisi tərəfindən ödənilən cərimələr malın maya dəyərinə daxil olunmadan birbaşa gəlirdən çıxılan xərclərə aid edilir. Vergi Məcəlləsinin 162.2-ci maddəsinə əsasən, Məcəllənin 171.2-ci maddəsinə uyğun olaraq idxalın bir hissəsi kimi sayılan xidmət göstərildikdə, onun ƏDV nəzərə alınmadan dəyəri bu Məcəllənin 162.1-ci maddəsində göstərilən dəyərə əlavə edilir.

VergiYük gömrük bəyannamələri haqqında vergi oqranına məlumat verilməsi VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu?