16 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Banklar tərəfindən vətəndaşlara ödənilən faizlər üzrə ödəmə mənbəyində vergi necə hesablanır?

“vergiler.az”ın sualına iqtisadçı ekspert Anar Bayramov aydınlıq gətirir.

Yerli bank və xarici bankın Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən filialı tərəfindən fiziki şəxslərin əmanəti üzrə ödənilən illik faiz gəlirləri, habelə, emitent tərəfindən investisiya qiymətli kağızları üzrə ödənilən dividend, diskont və faiz gəlirləri 2016-cı il fevralın 1-dən etibarən 7 il müddətində gəlir vergisindən azad idi. Həmin müddət 1 fevral 2023-cü ildə başa çatdı.

Misal 1. Vətəndaş “XXXbank”da illik 8 faiz olmaqla 10.000 manat əmanət yerləşdirib. 2023-cü il fevral ayının 1-dək ilin sonunda 800 manat faiz vəsaitini əldə edərkən bank ödəmə mənbəyində hər hansı vergi tutmurdu.

Məlumat üçün bildirək ki, 2016-cı ildəki dəyişikliyə qədər hesablanan faizlərin illik məbləğinə bir dəfədən artıq olmamaq şərtilə 500 manat güzəşt tətbiq edilməklə ödəmə mənbəyində 10 faiz dərəcə ilə vergi tutulurdu. 2015-ci ildə iki dəfə devalvasiya baş verəndən sonra banklara etimadı və likvidliyi bərpa etmək üçün 1 yanvar 2016-cı ildən etibarən 7 il müddətinə güzəşt tətbiq edildi.

Həmin müddət 2023-cü ildə başa çatdığı üçün banklar 1 fevral 2023-cü il tarixdən hesablanan faiz gəlirlərinə ödəmə mənbəyində vergi hesablayır.

Misal 2. Vətəndaş 1 yanvar 2022-ci il tarixdə banka illik 10 faiz olmaqla əmanət yerləşdirib. Bu halda 1 fevral 2023-cü il tarixə qədər əmanətlərin faizlərindən ödəmə mənbəyində vergi hesablanmır. Ancaq 1 fevral 2023-cü il tarixdən sonra hesablanan faizlərə ödəmə mənbəyində 10 faiz vergi tətbiq ediləcək.

Misal 3. Vətəndaşın kart hesabındakı vəsaitinə kredit təşkilatı faiz hesablayaraq ödəniş həyata keçirir. 1 fevral 2023-cü il tarixdən etibarən kart hesabına vəsaitə görə ödənilən faizdən ödəmə mənbəyində vergi hesablanır. Yəni vətəndaşın kart hesabında 1.000 manat vəsait varsa və bank həmin vəsaitə 1 fevral 2023-cü tarixdən etibarən 50 manat faiz hesablayırsa, bu halda ödəmə mənbəyində 10 faiz, yəni 5 manat vergi tutulacaq. Vətəndaşa 45 manat faiz ödəniləcək.

VergiYük gömrük bəyannamələri haqqında vergi oqranına məlumat verilməsi VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu?