12 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Aİ-nin enerji vergi siyasətinin iqlim hədəfləri ilə ziddiyyət təşkil etdiyi müəyyənləşdirilib

Avropa İqtisadi Komissiyası Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələrindəki vergitutma siyasətlərinin İttifaqın iqlim hədəflərinə uyğun olmadığını müəyyənləşdirib.

Komissiyanın “Enerji vergiləndirməsi, karbon qiymətləndirilməsi və enerji subsidiyaları” başlıqlı hesabatında enerji sektorunun vergiyə cəlb edilməsinin iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə səylərini dəstəkləyə biləcəyi, bununla belə mövcud vergi səviyyələrinin fərqli enerji mənbələrinin atmosferi çirkləndirmə səviyyəsinə uyğun olmadığı qeyd edilib.

Aİ Komissiyasının və bəzi üzv ölkələrin yanacaq subsidiyalarını mərhələli şəkildə ləğvetmə öhdəliklərinin olduğunu xatırladan hesabatda, bu öhdəliyə baxmayaraq fosil yanacağın dəstəklənməsinin son 10 ildə nisbətən sabit qaldığı göstərilib.

Hesabata əsasən, “Aİ-nin enerji vergiləndirmə siyasətləri iqlim hədəflərinə uyğun gəlmir”. Aİ-nin Yaşıl Konsensus ilə Avropanı 2050-ci ilə qədər “iqlim dostu” bir qitəyə çevirməyi hədəflədiyi xatırladılan hesabatda enerji vergiləndirməsi, karbon qiymətləndirilməsi və enerji subsidiyalarının iqlim hədəflərinə çatmaq üçün önəmli vasitələr olduğuna diqqət yönəldilib.

Sənəddə mövcud enerji vergiləndirmə idarəçiliyi çərçivəsində daha çox çirkləndirici enerji qaynaqlarının daha az karbon emissiya edənlərlə müqayisədə vergi üstünlüyünə malik olduğu vurğulanıb.

Aİ-də kömürə təbii qazdan, bəzi fosil yanacaqlara isə elektrikdən əhəmiyyətli dərəcədə az vergi qoyulduğu bildirilən hesabatda yanacaqlara qoyulan vergilərdəki fərqliliklərin daxili bazarda tarazsızlıq yaradacağı göstərilib:

“Fosil yanacaqlarla bağlı daha az karbon qiymətləri və daha az enerji vergiləri ekoloji baxımdan daha təmiz texnologiyaların nisbi dəyərini artırmaqdadır”.

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?