7 Dekabr 2025

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Elşad Məmmədov: “Sosial müdafiə sistemindəki effektiv idarəetmə müvafiq qaydada indeksasiyaların reallaşdırılmasına imkan verir”

Azərbaycanda sosial yönümlü tədbirlərin həyata keçirilməsi son beş ilin dayanıqlı trendidir. İqtisadçı ekspert, professor Elşad Məmmədov qeyd edib ki, bu, ölkədə sosial müdafiə sistemi çərçivəsində reallaşdırılan şəffaf tədbirlər sayəsində mümkün olub: “Ölkə Prezidentinin siyasi iradəsi ilə şəffaflıq nəticəsində əldə olunan resurslar sosial yönümlü tədbirlərə yönəldilib və bu tədbirlərin reallaşdırılması üçün effektiv idarəetmə mexanizmlərinin tətbiqinə ehtiyac var idi. Biz bu gün həm sosial müdafiə sistemində şəffaflığın şahidi oluruq, həm də silsilə sosial paketlər reallaşdırılır. Buna görə də ölkədə minimum əməkhaqqı, minimum pensiyalar, median əməkhaqqı kimi indikativ göstəricilər üzrə pozitiv trendlər vardır”.

E.Məmmədov pensiyaların indeksasiyasının inflyasiya ilə bağlı milli valyutanın alıcılıq qabiliyyətinin azalması meyillərinin sosial-iqtisadi duruma təzyiqlərini yumşaltmaq məqsədi daşıdığını, bu sahədə sosial müdafiə sistemindəki effektiv idarəetmənin müsbət təsirlərini vurğulayıb:

“Əgər ölkədə pensiyaların indeksasiya edilməsi ilə bağlı ikipilləli mexanizm işləməsəydi, bu gün pensiyaların, demək olar ki, simvolik məna daşıyacağının şahidi olardıq. Çünki inflyasiyanın sürətlə artması şəraitində indeksasiyaların vaxtında reallaşdırılmaması ölkənin sosial müdafiə sisteminə sarsıdıcı zərbə vura bilərdi. Sevindirici haldır ki, sosial müdafiə sistemindəki effektiv idarəetmə müvafiq qaydada indeksasiyaların reallaşdırılmasına imkan verir. Həm illik rəsmi inflyasiya göstəriciləri, istehlak bazarındakı qiymət artımı, həm də orta əməkhaqqının artımı son nəticədə indeksasiyalarda öz əksini tapır. Bu da ölkə Prezidentinin siyasi iradəsinə və sosial müdafiə sistemindəki effektivliyin təmin olunmasına söykənir. Sosial siyasətin reallaşdırılmasına, sosial müdafiə sisteminin təkmilləşdirilməsinə cavabdeh olan dövlət qurumlarında rəqəmsallaşmanın tətbiqi, proaktiv xidmətlərin göstərilməsi neqativ halların, qeyri-şəffaflığın aradan qaldırılmasına müsbət təkan verir”.

Effektiv sosial-iqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi üçün sistemliliyin tələb olunduğunu deyən ekspert hesab edir ki, sosial müdafiə sistemində rəqəmsallaşmanın tətbiqi ilə bağlı yanaşmalar ölkədə digər istiqamətlərdə də yayılmalı, tətbiq edilməlidir.

Fərqanə ALLAHVERDIQIZI

VergiƏmlakı icarəyə verən şəxs vergi ödəyicisi olarsa, icarə haqqından ödəmə mənbəyində vergi tutulurmu? VergiVÖEN-i müvəqqəti dayandırmaq üçün nə etmək lazımdır? VergiMikro sahibkarlıq subyektinə hansı halda güzəşt tətbiq olunur? VergiHəyatın yığım sığortasından yararlanan işçilərə vergi güzəşti tətbiq edilirmi? VergiSabit qəbzin onlayn qaydada alınması mümkündürmü? VergiBir neçə sahədə fəaliyyət göstərən sahibkara vergi güzəşti tətbiq olunurmu? VergiToxumçuluq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxsin vergi güzəştləri VergiOfisiantların sosial ödənişləri VergiEhtiyat hissənin dəyəri tam şəkildə gəlirdən çıxıla bilərmi? VergiVÖEN-i necə aktivləşdirmək olar?