14 Yanvar 2025

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Müştərilərə daha keyfiyyətli bank xidmətləri onlayn göstəriləcək

Yeni yaradılan Rəqəmsal İdentifikasiya Sistemi blokçeyn texnologiyalarına əsaslanır

İqtisadçı ekspert Elman Sadıqov Mərkəzi Bankın İBM şirkəti ilə birgə yaratdığı yeni sistemin üstünlükləri barədə bildirib ki, sistemin əsas məqsədi müştəriləri tanımaq və bu yolla terrorçuluğu maliyyələşdirməyin qarşısını almaqdır: "Azərbaycan banklarında məsafədən hesab açmaq tətbiq olunsa da, müştəriləri tanıma prinsipi zəif həyata keçirilirdi. Çünki müştəri məsafədən hesab açarkən onun şəxsiyyətini, kimliyini, kredit tarixçəsini və ya bankla işləmə mədəniyyətini və s. müəyyənləşdirmək çətin olurdu. Əlavə olaraq, burada terrorçuluğun maliyyələşdiriməsi, çirkli pilların yuyulması hallarını izləmək mümkün olmurdu. Rəqəmsal İdentifikasiya Sistemi bu çətinliklərin aradan qaldırılmasına imkan verəcək.

Blokçeyn texnologiyalarına əsaslanan sistemdə məlumatların digər bazalardan tam məxfilik gözlənilməklə alınmasını nəzərdə tutulur. Məsələn, müştərinin kredit reyestri və ya digər mənbələrdə Azərbaycan vətəndaşlarının müştəri məlumatları toplanıb. Həmin məlumatlar bankların inteqrasiya olunduğu sistemə ötürülür. Müştəri məsafədən hesab açarkən artıq bank onun haqqında məlumatlara malik olur. Hesab açan müştərinin hansı kateqoriyaya, hansı risk dərəcəsinə aid olduğunu, kredit tarixçəsini, sosial statusunu müəyyən edir.

Rəqəmsal İdentifikasiya Sisteminin iki başlıca üstünlüyü var: yeni sistemdə bankların informasiyaya əlçatanlığı artırılıb, müştərilər isə öz əməliyyatlarını operativ və sürətlə həyata keçirə bilirlər".

Fərqanə ALLAHVERDİQIZI

VergiDaşınmaz əmlak alan şəxslər üçün ƏDV-nin geri qaytarılması qaydaları VergiƏvvəlki tarixə ƏDV qeydiyyatı üçün müraciət etmək mümkündürmü? Vergiİşçilərə ödənilən yemək xərcinə görə gəlir vergisi tutulmalıdırmı? VergiYanlış ödənilmiş məcburi dövlət sosial sığorta məbləğinin geri qaytarılması VergiFərdi qaydada foto, audio-video xidmətləri göstərən şəxs ƏDV ödəyicisi ola bilərmi? VergiMənzilin kirayəsinə görə vergini kim ödəməlidir? VergiFərdi şəkildə hüquqi xidmət göstərən fiziki şəxslərin öhdəlikləri VergiYük gömrük bəyannamələri haqqında vergi oqranına məlumat verilməsi VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi?