28 Mart 2025

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Əmək münasibətlərində müddət axımı necə tənzimlənir?

Əmək Məcəlləsinin 53-cü maddəsinə əsasən, sınaq müddəti qurtaranadək tərəflərdən biri digərinə üç gün əvvəl yazılı xəbərdarlıq etməklə əmək müqaviləsini poza bilər. Sınaq müddəti qurtaranadək tərəflərdən biri əmək müqaviləsinin xitamını tələb etməyibsə, işçi sınaqdan çıxmış hesab edilir və həmin andan etibarən əmək müqaviləsinə yalnız Əmək Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada və əsaslarla xitam verilə bilər.

Maliyyə və vergi məsələləri üzrə ekspert Rəşad Məmmədov bu hallarda müddət axımı anlayışına aydınlıq gətirir: 

Əmək Məcəlləsinin 8-ci maddəsinin 2-ci bəndinə əsasən, müddət axımının başlanması təqvim üzrə müəyyən edilmiş vaxtın ertəsi günündən hesablanır. Müddətlərin hesablanması qaydaları qüvvədə olan Əmək Məcəlləsinin “Əmək mübahisələri” bölməsi ilə deyil, “Əsas müddəalar” fəsli ilə müəyyən edilir. Belə struktur dəyişikliyi hüquqi nəticələrin müddətlə bağlı olduğu bütün hallarda tətbiq olunan mövcud müddətlərin mahiyyətini əks etdirir: əmək münasibətləri tərəflərinin hüquq və vəzifələrinin yaranması, dəyişməsi və xitam verilməsi.

Əmək Məcəlləsi əmək hüququ və tərəflərin vəzifələrinin yaranması və ya xitam verilməsindən asılı olaraq, müddətlərin hesablanması qaydasını fərqləndirir. Onların başvermə tarixi müvafiq dövrün başlanğıcını müəyyən edən təqvim tarixidir. Belə ki, müəyyən tarixdə işə qəbul edilən şəxs üçün sınaq müddətinin müəyyən edilməsi həmin tarixdən başlayır. Əmək hüquq və öhdəliklərinə xitam verildiyi tarix əmək münasibətlərinin bitməsini müəyyən edən təqvim tarixindən sonrakı gündür.

Misal: Tutaq ki, sınaq müddəti ilə işə qəbul edilmiş işçi bu müddət ərzində işəgötürənə yanvarın 21-də əmək müqaviləsinə xitam verilməsi barədə yazılı xəbərdarlıq edib. Bu zaman onunla bağlanmış əmək müqaviləsinə yanvarın 24-də xitam verilmiş hesab olunacaq. Əmək Məcəlləsinin 53-cü maddəsində xəbərdarlıq müddəti 3 gün nəzərdə tutulub.

VergiƏcnəbi vətəndaşlar üçün vergi güzəşti VergiMəkləbli ləvazimatları satan vergi ödəyicisinin gəlirdən çıxılan xərcləri VergiHüquqi şəxsin tərkibindən başqa bir hüquqi şəxsin ayrılması zamanı zəruri prosedurlar VergiRezidentin partnyorlara ödədiyi nəqliyyat və yemək xərclərinin gəlirdən çıxılması necə tənzimlənir? VergiElektron qaimə-fakturanın gecikdirilməsinə görə cərimə tətbiq olunurmu? VergiXırda ticarətlə məşğul olan şəxsin vergi öhdəlikləri VergiDövlət sektorunda iki yerdə çalışan işçinin vergi öhdəlikləri VergiXarici ölkə vətəndaşları Azərbaycanda necə VÖEN ala bilərlər? VergiAtası əlil olan şəxsə əmlak vergisinə görə güzəşt verilirmi? VergiDaşınmaz əmlak alan şəxslər üçün ƏDV-nin geri qaytarılması qaydaları