Boşdayanma vaxtı əməyin ödənilməsi
İstehsalat prosesində bir neçə səbəbdən boşdayanma halı baş verə bilər: işçinin təqsiri ucbatından; işəgötürənin təqsiri ucbatından və ümumi səbəblərdən.
Əmək qanunvericiliyi üzrə ekspert Nüsrət Xəlilov bu hallarda işçilərin əməkhaqlarının hesablanması qaydalarını “vergiler.az”a şərh edir:
Əmək Məcəlləsinin 169-cu maddəsi boşdayanma vaxtı əməkhaqqının ödənilməsini tənzimləyir. Boşdayanmanın başlanması haqqında işçi işəgötürənə və ya iş yeri üzrə rəhbərinə (briqadirə, ustaya, digər vəzifəli şəxslərə) xəbərdarlıq etdikdə, işçinin təqsiri olmadan boşdayanma vaxtı işçi üçün müəyyən edilmiş dərəcənin tarif (vəzifə) maaşının üçdə iki hissəsindən az olmayaraq ödənilir.
Misal 1: İstehsal müəssisəsində çalışan fəhlənin işi gündəlik dəmir arakəsmələrin hazırlanmasından ibarətdir və tarif maaşı 400 manat təşkil edir. Arakəsmələr üçün istifadə olunan xammalın idxalında yaranmış çətinliklər səbəbindən müəssisədə 2 günlük boşdayanma yaranıb və işçi bu barədə öz rəhbərinə məlumat verib. Fərz edək ki, müəssisə 6 günlük iş qrafiki ilə çalışır və həmin ayda 26 iş günü vardır. Bu halda, əməkhaqqı belə hesablanmalıdır:
400 : 26 = 15.38 manat (bir iş gününə düşən tarif maaşı);
(2 x 15.38) x 2/3 hissəsi = 20.50 manat (boşdayanma zamanı əməkhaqqı);
24 x 15.38 = 369.12 manat (işlədiyi iş günlərinə düşən əməkhaqqı);
Cəmi əməkhaqqı: 20.50 + 369.12 = 389.62 manat.
Əgər boşdayanma işçinin təqsiri üzündən baş verərsə, həmin vaxt üçün əməkhaqqı ödənilmir. Ümumi səbəblərdən boşdayanma halı baş verdikdə də əməkhaqqının ödənilməsi müəyyən edilmiş dərəcənin tarif (vəzifə) maaşının üçdə iki hissəsindən az olmayaraq ödənilir.
Mənbə: “Əmək qanunvericiliyinin praktiki izahı” kitabının 2024-cü il nəşri