19 Dekabr 2025

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Türkiyə lirəsinin dəyər itirməsi Azərbaycan iqtisadiyyatına necə təsir edəcək?

Lirə son 1 ayda dollar qarşısında 8 faizə yaxın ucuzlaşıb. Maliyyə bazarları üzrə mütəxəssis Ali Ağaoğlu buna başlıca səbəb kimi ixracın zəifləməsini, ölkənin tədiyyə balansında mənfi saldonun yarandığını göstərir: "Koronavirusa görə tətbiq edilən məhdudiyyətlər Türkiyə iqtisadiyyatının yavaşlamasına səbəb olub. Hazırda idxalda problem olmasa da, ixracda ciddi sıxıntılar mövcuddur. Türkiyənin önəmli ixrac bazarlarından olan Avropa İttifaqının bağlı olması, ixrac edilən malların oraya sürətli və yetərincə göndərilməməsi, eyni zamanda ödənişlərlə bağlı gecikmələrin ortaya çıxması tədiyyə balansında qısamüddətli problem yaradır. Üstəgəl bu aylarda xarici borc ödənişlərinin də gündəmə gəlməsi valyutaya olan tələbi artırır. 2018-ci ildə 1 dolların 7,22 lirə olduğunu görmüşdük, məzənnə bu günlərdə yenə 7,26-ya qədər qalxdı, amma qısa müddət sonra türk lirəsinə az da olsa etimad artdı və hazırda 1 dollar 7 lirə civarındadır. Yaxın müddətdə burada kəskin dinamikanın olacağını gözləmirik.

Türkiyə Azərbaycanın əsas iqtisadi tərəfdaşlarından olduğu üçün lirənin ucuzlaşması Azərbaycan üçün də maraq doğurur. Belə hesab edirik ki, mövcud tendensiyanın Azərbaycan iqtisadiyyatına müsbət təsirləri olacaq. Çünki manatın məzənnəsinin stabil qaldığı bir dövrdə lirənin dəyər itirməsi Türkiyədən idxal edilən məhsulların ucuzlaşmasına imkan yaradacaq və bu vəziyyət Azərbaycanın tədiyyə balansına müsbət təsir göstərəcək. Əslində, bunun Türkiyə üçün də faydalı tərəfləri var: türk mallarının ucuzlaşması Azərbaycanda tələbi artıracaq, nəticədə Türkiyə daha çox məhsul sata biləcək. Bununla da məzənnənin ucuzlaşmasından meydana çıxan zərər kompensasiya edilmiş olacaq. Qarşıdakı aylarda isə karantin rejiminin ləğvi və turizmin canlanması ilə lirənin xarici valyutalar qarşısında mövqeyini nisbətən möhkəmlədəcəyi gözlənilir".

Səbuhi TURAN

VergiVəfat edən döyüşçülərin övladlarına hansı halda vergi güzəşti verilir? VergiMüharibə veteranlarına hansı vergi güzəşti tətbiq olunur? Vergiİşçilərin yemək xərcləri vergiyə və sığorta haqlarına cəlb olunurmu? VergiBazarlarla bağlı tələblər “Mall”lara da şamil edilirmi? VergiTərcüməçilərə hansı vergi güzəşti tətbiq olunur? VergiƏmlakı icarəyə verən şəxs vergi ödəyicisi olarsa, icarə haqqından ödəmə mənbəyində vergi tutulurmu? VergiVÖEN-i müvəqqəti dayandırmaq üçün nə etmək lazımdır? VergiMikro sahibkarlıq subyektinə hansı halda güzəşt tətbiq olunur? VergiHəyatın yığım sığortasından yararlanan işçilərə vergi güzəşti tətbiq edilirmi? VergiSabit qəbzin onlayn qaydada alınması mümkündürmü?