11 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Yığımların vahid mərkəzdən idarə olunması optimallaşmanı surətləndirir

2021-ci il yanvarın 1-dən ölkəmizdə icbari tibbi sığorta haqlarının toplanması prosesi fəaliyyətdədir. Yığımların məbləği istər dövlət və neft sektorunda, istərsə də qeyri-dövlət və qeyri-neft sektorunda çalışanlar üçün, eləcə də mülki hüquqi müqavilələr əsasında işləyən fiziki şəxslər üçün fərqli formada müəyyən olunub və artıq vəsaitlərin hesablanıb tutulması mexanizmləri müəyyən edilib.

İqtisadi Resursların Öyrənilməsi Mərkəzinin sədri Ruslan Atakişiyev qeyd edib cəmiyyət uzun müddətdir icbari tibbi sığortanın işə düşməsini, bütün ölkə üzrə tətbiqinin genişləndirilməsini və tezləşdirilməsinini gözləyirdi. Tibbi sığortanın həyata keçirilməsi insanların tibbi xidmətlərə əlçatanlığının daha daasanlaşması baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

İcbari tibbi sığorta sistemində vətəndaşlar müxtəlif kateqoriyalara bölünür. İşsizlərin, sosial həssas qrupların icbari tibbi sığorta haqlarının dövlət tərəfindən ödənilməsi həmin şəxslərin keyfiyyətli tibbi xidmət əldə etmələrinə imkan yaradır: “Bundan əlavə, işləyən insanların əməkhaqqından tibbi sığorta haqlarının tutulması tibbi xidmətlərin sığorta haqları hesabına əldə olunmasını təmin edir. Fiziki şəxs kimi qeydiyyata alınan sahibkarlar da sahibkarlıq faəliyyətindən əldə etdikləri gəlirlərindən tibbi sığorta haqqı ödəməklə tibbi xidmətlərdən istifadə etmək imkanı qazanırlar. Hesab edirəm ki, icbari tibbi sığortanın həyata keçirilməsi tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması baxımından da əhəmiyyətlidir”.

Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə icbari tibbi sığorta yığımlarının Dövlət Vergi Xidməti tərəfindən həyata keçiriləcəyinə diqqət yönəldən R.Atakişiyev bunun dövlət yığımlarının vahid mərkəzdən idarə olunması baxımından faydalı olduğunu vuğrulayıb. Bu həm də işin operativləşməsi, yığımların sistemləşməsi, o cümlədən güzəşt və yığımlar arasında differensiallaşmanın, səmərəliliyin artırılması baxımından faydalıdır: “Sahibkarlıq subyekti ödəmələri həyata keçirən zaman artıq Dövlət Vergi Xidmətinin elektron xidmətlərindən istifadə etməklə həm tibbi sığorta haqlarını, həm məcburi dövlət sığorta ödənişlərini, həm də vergilərini daha asan ödəmiş olur. Yığımların bir mərkəzdə cəmlənməsi vergi və digər ödəmələrin bir mərkəzdə toplanmasına və sonda təyinatı üzrə bölüşdürülməsinə, prosesin optimallaşdırılmasına şərait yaradır”.

Fərqanə Allahverdiqızı

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?