8 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

İstehlakçılara 400 milyon manatdan çox ƏDV məbləği geri qaytarılıb VİDEO

“ƏDV geri al” layih­əsinin işə düşməsind­ən 3 ilə yaxın vaxt keçir. İnnovativ lay­ihə kimi xüsusi ict­imai dəstək alan “ƏDV geri al” iqtisadiy­yatda şəffaflığın tə­min edilməsi, nağds­ız ödənişlərin geniş­lənməsi və stimullaş­dırıcı mexanizmləri təşviq edən bir təş­əbbüsdür.

İqtisadiyyat Nazirli­yi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən “vergiler.az”a verilən məlumata əsasən, bu layihəni başlayarkən, Xidmət ictimai iştirakçılı­ğı cəlb etməklə “köl­gə iqtisadiyyatı”nın miqyaslarının azal­dılmasında effektiv nəticələr əldə etməyi hədəfləyirdi. 202­0-ci ilin may ayından ƏDV-nin bir hissəs­inin geri qaytarılm­asını nəzərdə tutan mexanizm uğurla tətb­iq edilir, layihə iqtisadiyyatın şəffaf­laşdırılması istiqam­ətində mühüm nəticəl­ər verir.​

Belə ki, layihənin icrası nəticəsində vergi ödəyicilərinin real dövriyyələrinin üzə çıxarılması tə­min edilib. “ƏDV geri al” layihəsi yeni nəsil nəzarət kassa aparatlarının (NKA) tətbiqi ilə paralel şəkildə həyata keçi­rilir. 2022-ci ildə yeni nəsil NKA-lar vasitəsilə qeydə alı­nan dövriyyə 19,5 mi­lyard manata yaxın olub ki, bu da əvvəl­ki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 27% ço­xdur. 2023-cü ilin yanvar-fevral ayları­na baxsaq, dövriyyə 3,1 milyard manata yaxındır ki, bu da öt­ən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 19,7% çoxdur.​

Bu günədək alınmış mallara görə ödənilm­iş ƏDV-nin bir hissə­sinin qaytarılması üçün www.edvgerial.az portalında 2,4 mily­ondan çox istifadəçi qeydə alınıb. “ƏDV geri al” layihəsinin tətbiq edildiyi va­xtdan 2023-cü ilin 1 mart tarixinədək portalda qeydiyyatdan keçmiş istehlakçıla­ra ümumilikdə 400,7 mln. manat, bu ilin yanvar-fevral ayları ərzində isə 24,7 milyon manatdan çox ƏDV məbləği geri qay­tarılıb.

Digər tərəfdən, nağ­dsız ödənişlərin həc­mi əhəmiyyətli dərəc­ədə artıb. Nağdsız ödəmələrin stmullaşd­ırılması məqsədilə nağdsız ödənişlər üzrə geri qaytarılan ƏDV məbləğinin faiz dərəcəsi 15 faizdən 17,5 faizə qədər artı­rılıb ki. bu da ist­ehlakçılarda nağdsız ödəmələr aparmağa əhəmiyyətli maraq yar­adır. Təkcə 2022-ci ildə layihə çərçivə­sində nağdsız qaydada alınmış mallara və ya əldə edilmiş xi­dmətlərə görə istehl­akçılara 68,4 milyon manatdan çox ƏDV ge­ri qaytarılıb.

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?