5 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Ödəmələr haqqında məlumat vermək öhdəliyi

Vergi ödəyicilərinə maraqlı olan məsələlərdən biri də Vergi Məcəlləsinin 73-cü maddəsinin tələbləridir. Bu maddə ilə bağlı ortaya çıxan sualları sərbəst auditor Altay Cəfərov cavablandırır.

Vergi Məcəlləsinin 73-cü maddəsi ödəmələr haqqında məlumatın verilməsi məsələsini aydınlaşdırır. Görülmüş işlərin və ya göstərilmiş xidmətlərin haqqını ödəyən, yaxud hər hansı digər ödəmələr aparan şəxs, qanunla müəyyən edilmiş hallarda və qaydada ödənilmiş məbləğlər haqqında vergi orqanına məlumat verməlidir. Ödəmələr haqqında məlumatların verilməməsinə görə hansı maliyyə sanksiyaları tətbiq edilir? Məlumatlar vergi orqanlarına necə təqdim edilməlidir? Ödəmələr dedikdə nə başa düşülür, hansı ödəmələr bura aid olunur?

Bura işlərə, xidmətlərə və həm də mallara görə ödənişlər aiddir. Bundan əlavə, bütün digər ödəmələr haqqında da məlumat vergi orqanlarına təqdim olunur.

Növbəti sual meydana çıxır ki, ödəmələr haqqında məlumatı kimlər verməlidir?

73-cü maddəyə əsasən, həm vergi ödəyiciləri, həm də vergi ödəyicisi kimi uçotda olmayan istənilən fiziki şəxs məlumatları verməlidir. Fiziki şəxlərin məlumatlandırılması ilə bağlı birbaşa qaydalar yoxdur.

Bəs vergi ödəyiciləri məlumatlandırmanı necə aparmalıdır?

Vergi ödəyiciləri məlumatlandırmanı, ilk növbədə, hesabatların, bəyannamələrin və arayışların təqdim edilməsi ilə aparırlar. Məsələn, ƏDV məqsədləri üçün mallara, işlərə və xidmətlərə görə ödəmələr aparılmışsa, ƏDV bəyannaməsinin təqdim edilməsi məlumatların təqdim edilməsi sayılır. Mənfəət vergisi məqsədləri üçün mənfəət vergisi, sadələşdirilmiş vergi və s. üzrə bəyannamələr verilməklə, vergi ödəyicilərinin könüllü və məcburi formada məlumatları təqdim edilmiş sayılır.

Bir çox hallarda isə əhalidən aldığı mallara görə birbaşa məlumatların təqdim edilməsi öhdəliyi vardır, amma prosedurlar hələlik yoxdur. Bütün hallarda məlumatlar icmal formada verilməlidir. Yəni belə vergi ödəyiciləri malların alış aktları ilə aldıqları və ödədikləri məbləğlər haqqında vergi orqanlarına açıqlamalar verməlidir. Bundan əlavə, vergi orqanları özləri də bunları vergi ödəyicisinin verdiyi illik gəlir və ya mənfəət vergisi bəyannaməsi üzrə müəyyənləşdirdiyi uyğunsuzluğu vergi ödəyicisinə gördərməklə həll etmiş olur. Yəni uyğunsuzluqlar haqqında bildiriş vergi ödəyicisinə göndərilir və vergi ödəyicisi məcburi formada məlumatları və sənədləri vergi orqanına göndərir.

Hazırladı:
Fəxriyyə İKRAMQIZI

Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır? VergiFiziki şəxslərin əmlak vergisinə görə güzəştinin hesablanması