5 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Hansı halda vergi ödəyicisinin sadələşdirilmiş vergi mükəlləfiyyəti ləğv oluna bilər?

“AA” MMC həm icarə, həm də hüquqi yardım fəaliyyəti ilə məşğuldur. Vergi Məcəlləsinin 221.7-ci maddəsinə əsasən, icarə üzrə gəlir, pərakəndə ticarət üzrə isə sadələşdirilmiş vergi ödəyicisidir və Məcəllənin 218.1, 218.2-ci maddələrinin tələblərinə cavab verir. Vergi Məcəlləsinin 218.6-cı maddəsinə əsasən, vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olmayan şəxslərə (əhaliyə) göstərilən xidmətlərdən və görülən işlərdən başqa, xidmətlərin göstərilməsini və işlərin görülməsini həyata keçirən şəxslər tərəfindən əhaliyə xidmətlə (işlə) yanaşı, hüquqi şəxslərə və vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olan fiziki şəxslərə xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi həyata keçirilirsə, rüb ərzində elektron qaimə-faktura ilə rəsmiləşdirilməli olan əməliyyatların (qeyri-rezident hüquqi şəxslər və sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən qeyri-rezident fiziki şəxslərə hesab-faktura (invoys) əsasında göstərilən xidmətlərin və görülən işlərin dəyəri də daxil olmaqla) həcmi xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi üzrə ümumi əməliyyatların (satışdankənar gəlirlər istisna olmaqla) həcminin 30 faizindən çox olmadıqda sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi olmaq hüququnu saxlayır. “AA” MMC yalnız icarə xidmətini elektron qaimə-faktura ilə rəsmiləşdirir, hüquq xidmətini isə ancaq vətandaşlara göstərir. Fərz edək ki, həmin MMC 1-ci rüb ərzində elektron qaimə-faktura ilə 10.000 manat miqdarında icarə xidməti, 500 manat miqdarında isə vətəndaşlara hüquq xidməti göstərib. Vergi Məcəlləsinin 221.7-ci maddəsinə əsasən, icarədən əldə edilən vəsait gəlir vergisinə, hüquq xidməti isə sadələşdirilmiş vergiyə cəlb olunduğunu nəzərə alsaq, yuxarıdakı misala əsasən, ümumi 10.500 manat dövriyyənin elektron qaimə-faktura ilə rəsmiləşən hissəsi 30 faizi keçib. Bu zaman hüquq fəaliyyətinə tətbiq olunan sadələşdirilmiş vergi Vergi Məcəlləsinin 218.6 maddəsinə əsasən ləğv oluna bilərmi?

Dövlət Vergi Xidmətindən bildirilib ki, Vergi Məcəlləsinin 218.6.2-ci maddəsinə əsasən, bu Məcəllənin 218.5.10-cu maddəsinin müddəalarından asılı olmayaraq, vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olmayan şəxslərə (əhaliyə) göstərilən xidmətlərdən və görülən işlərdən başqa, xidmətlərin göstərilməsini və işlərin görülməsini həyata keçirən şəxslər tərəfindən əhaliyə xidmətlə (işlə) yanaşı, hüquqi şəxslərə və vergi ödəyicisi kimi vergi orqanında uçotda olan fiziki şəxslərə xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi həyata keçirilirsə, rüb ərzində elektron qaimə-faktura ilə rəsmiləşdirilməli olan əməliyyatların (qeyri-rezident hüquqi şəxslər və sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən qeyri rezident fiziki şəxslərə hesab-faktura (invoys) əsasında göstərilən xidmətlərin və görülən işlərin dəyəri də daxil olmaqla) həcmi xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi üzrə ümumi əməliyyatların (satışdankənar gəlirlər istisna olmaqla) həcminin 30 faizindən çox olmadıqda sadələşdirilmiş vergi metodunu tətbiq etmək hüququ saxlanılır.

Eyni zamanda, Vergi Məcəlləsinin 221.7-ci maddəsinə əsasən, əmlakın icarəyə verilməsindən və royaltidən gəlir əldə edən şəxslər bu fəaliyyətlə yanaşı, digər fəaliyyət növləri ilə məşğul olduqda, bu Məcəllənin 218.1-ci və 218.2-ci maddələrinin müddəaları nəzərə alınmaqla, digər fəaliyyətdən əldə etdiyi gəlirlərə sadələşdirilmiş vergini tətbiq etmək hüququna malikdirlər. Bu halda əmlakın icarəyə verilməsi, royalti və digər fəaliyyət növləri üzrə əldə edilən gəlirlərin və xərclərin uçotu hər bir fəaliyyət növü üzrə ayrılıqda aparılır.

Qeyd olunanlara əsasən, yuxarıda göstərilən halda, gəlirlərin və xərclərin uçotu hər bir fəaliyyət növü üzrə ayrılıqda aparılmaqla hüquqi şəxs tərəfindən göstərilən icarə xidmətlərindən əldə olunan gəlirlər mənfəət vergisinə, həmin dövr üzrə göstərilən hüquq xidmətlərinə görə əldə olunan gəlirlər isə sadələşdirilmiş vergiyə cəlb olunduqda, Vergi Məcəlləsinin 218.6.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan müddəalar yalnız sadələşdirilmiş vergiyə cəlb edilən gəlirlərə münasibətdə tətbiq edilir.

Əsas: Vergi Məcəlləsinin 218-ci və 221-ci maddələri.

Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır? VergiFiziki şəxslərin əmlak vergisinə görə güzəştinin hesablanması