11 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Vüqar Gülməmmədov: Gələn ilin dövlət büdcəsi “Büdcə sistemi haqqında” Qanunun tələblərinə riayət olunmaqla tərtib edilib

“2022-ci ilin dövlət büdcəsi haqqında” qanun layihəsi “Büdcə sistemi haqqında” Qanunu ilə müəyyənləşdirilən tələblərə riayət olunmaqla tərtib edilib. Dövlət büdcəsinin layihəsi ilə birlikdə hazırlanan və təqdim olunan sənədlərin siyahısı əvvəlki illərlə müqayisədə artırılıb, izahatlara daxil edilib məlumatların keyfiyyət və həcmi nisbətən yüksəldilib. Eyni zamanda, tərəfimizdən təqdirəlayıq hal kimi qiymətləndirilən bu addımların “Büdcə sistemi haqqında” Qanunda bu sahədə hər hansı bir dəyişikliyin olmaması fonunda atıldığını da vurğulamaq lazımdır.

Bu sözləri Hesablama Palatasının sədri Vüqar Gülməmmədov parlamentin noyabrın 16-da keçirilən iclasında 2022-ci il dövlət büdcəsinin müzakirəsi zamanı deyib.

Hesablama Palatasının sədri qeyd edib ki, dövlət maliyyəsi üzərində parlament nəzarətinin tam və əhatəli olması, ilk növbədə, icmal büdcənin və onun tərkib hissələrinin layihəsi və icrası ilə bağlı müzakirələrdə istinad edilən sənəd və məlumatların çeşidindən, həmçinin məlumatlılıq səviyyəsindən asılıdır. Müzakirə üçün təqdim edilən sənədlər büdcə gəlirləri ilə bağlı qiymətləndirmələrin aparılmasına daha münbit şərait yaradıb. Xərclər üzrə də əsaslı, tam və dolğun qiymətləndirmələrin aparılması üçün hüquqi aktlarda bəzi təkmilləşdirmələr tələb olunur. Dövlət maliyyə idarəetməsi sistemində islahatların uğurlu nəticələrinin, həmçinin dünya ölkələrində dövlət maliyyə idarəetməsi sisteminin qiymətləndirilməsini həyata keçirilən nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların tövsiyələrinin tərəfimizdən araşdırılması ümumilikdə hüquqi aktların “Büdcə zərfi”ndə müəyyən edilmiş tələblərinə yenidən baxılmasının zəruriliyini vurğulamaq imkanı verir. Hesablama Palatası bununla bağlı öz rəylərində, o cümlədən 2022-ci ilin büdcəsi üçün hazırladığı rəydə təkliflərini təqdim edib”.

Zərfə daxil edilmiş izahatda fiskal risklərin əhatə dairəsinin bir qədər genişləndirildiyini söyləyən Vüqar Gülməmmədov deyib: “Hesablama Palatası 2022-ci ilin dövlət büdcəsi ilə bağlı əlavə olaraq daha üç fiskal risk barədə qiymətləndirmə aparıb. İlkin olaraq dövlətin cari xərclərinin, həmin xərclərin əsas hissəsini təşkil edən müdafiə olunan xərclərin artım tempinin qeyri-neft sektorundan əldə edilən gəlirlərə nisbətinin artmasını, ikinci risk kimi publik hüquqi şəxslər üzrə mənfəət vergisinin nəzərdə tutulmasına baxmayaraq, bu şəxslər üzrə birbaşa dövlət büdcəsində əks etdirilən xərclərin həcminin əhəmiyyətli olaraq qalmasını, nəhayət, yeni büdcə modelinə keçidin gecikməsini və müvafiq bölmələr üzrə Orta Müddətli Xərclər Çərçivəsinə dair yekun sənədin hazırlanmamasını üçüncü əsas risk olaraq müəyyən etmişik”.

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?