15 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

İşğaldan azad edilən rayonlar iqtisadi inkişafın dayanıqlığına mühüm töhfələr verə bilər

Hazırki şəraitdə Azərbaycanın cəbhəyanı bölgələrində sahibkarlara dəstək verilməsi olduqca zəruridir. İqtisadçı ekspert Elşad Məmmədov bu fikirdədir. O hesab edir ki, işğaldan azad olunan torpaqlarda da işgüzar fəallığın inkişafı üçün dövlət tərəfindən müvafiq qaydada tədbirlər görülməlidir. Bunun üçün ən aktual istiqamətin pul-kredit siyasəti ilə bağlı olacağını vurğulayıb: "Çünki həmin regionda kəskin şəkildə investisiya artımına ehtiyac var. İnvestisiya artımının mənbəyi kimi məhz daxili kreditləşmə institutunun inkişaf etdirilməsinə ehtiyac vardır. Mən hesab edirəm ki, Azərbaycanda kəskin şəkildə pul emissiyası yumşaldılmalı və artırılmalıdır. Pul emissiyası şaxələndirilmiş şəkildə reallaşdırılmalıdır".

İqtisadçı hesab edir ki, cəbhəyanı bölgələrdə və işğaldan azad edilən ərazilərdə kreditləşmə ən münbit şərtlərlə məqsədli şəkildə real sektora yünəlik formalaşdırılmalıdır. Faiz dərəcələrinin maksimum endirilməsi, bu istiqamət üzrə Mərkəzi Bankın məqsədli emissiyaya getməsi və aidiyyəti müvafiq səlahiyyətlər verilən kommersiya bankları vasitəsilə 3-4 faizdən yuxarı olmamaq şərtilə sahibkarlara kredit dəstəyi verilməlidir. E.Məmmədov eyni zamanda, həmin bölgədəki sahibkarlara vergi stimullaşdırılmasının tətbiqinə də ehtiyac olduğunu deyib: "Bununla yanaşı digər istiqamətlər üzrə, o cümlədən texniki dəstək yönümündə dövlətin tədbirlərinin sistemləşdirilməsi cəhbəyanı bölgələrdə, eləcə də işğaldan azad edilən bölgələrdə Azərbaycanın regional iqtisadi inkişafının dayanıqlığına olduqca mühüm töhfələr verə bilər. Bu istiqamətdə artıq indidən müvafiq qaydada konseptual yanaşmaya söykənən tədbirlər hazırlanmalıdır və tətbiq üçün bünövrə yaradılmalıdır. Hesab edirəm ki, 2021-ci ilin əvvəlindən gec olmayaraq bu istiqamətdə müvafiq tədbirlərin həyata keçirilməsinə ciddi zərurət mövcuddur".

Xatırladaq ki, 2020-ci ilin sentyabrın 27-dən etibarən Ermənistan silahlı birləşmələri növbəti dəfə hərbi təxribatlara başlayaraq, beynəlxalq hüquq normalarını kobud şəkildə pozmaqla, Azərbaycan Respublikasının hərbi obyektləri və yaşayış məntəqələrini intensiv atəşə tutur. Ötən müddət ərzində cəbhəyanı bölgələrdə yerləşən mülki obyektlərlə yanaşı, çoxsaylı sahibkarlıq obyektləri də düşmən zərbələrinə məruz qalıb. Həmin ərazilərdə qeydiyyatda olan bir sıra vergi ödəyicilərinin təsərrüfat subyektlərinə, əmlaklarına külli miqdarda zərər dəyib, onların sahibkarlıq fəaliyyəti tamamilə dayanıb və ya əhəmiyyətli dərəcədə maliyyə itkiləri ilə üzləşiblər. Onlara dəstək olmaq məqsədilə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti 2013 vergi ödəyicisinin 6 milyon 544,3 min manat məbləğində, o cümlədən tam və qismən işğal altında olan rayonlar üzrə 191 vergi ödəyicisinin 103 min manat, cəbhəyanı rayonlar üzrə isə 1822 vergi ödəyicisinin 6 milyon 441,4 min manat məbləğində maliyyə sanksiyasının ləğv olunması barədə qərar verib.

Fərqanə ALLAHVERDİYEVA

VergiYük gömrük bəyannamələri haqqında vergi oqranına məlumat verilməsi VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu?