Vergi Məcəlləsinin 166.1-ci maddəsinə əsasən, bu maddədə başqa hallar nəzərdə tutulmamışdırsa, vergi tutulan əməliyyatın vaxtı həmin əməliyyat üçün ödəmə 30 gün müddətində həyata keçirildikdə ödəmənin həyata keçirildiyi, ödəmə 30 gündən sonra həyata keçirildikdə isə ƏDV-nin elektron vergi hesab-fakturasının verildiyi vaxt sayılır.

İqtisadçı ekspert Emin Səttarov bu maddə ilə bağlı sahibkarları maraqlandıran sullara aydınlıq gətirərək qeyd edib ki, Vergi Məcəlləsinin 166.1.1-ci və 166.1.2-ci maddələrində göstərilən müddətlərdən sonrakı 5 gün ərzində ƏDV-nin elektron vergi hesab-fakturası verilmirsə, vergi tutulan əməliyyat aşağıdakı vaxtlarda aparılmış sayılır:

Məcəllənin 166.1.1-ci maddəsində göstərilir ki, malların təqdim edilməsindən, işlərin görülməsindən və xidmətlərin göstərilməsindən ödəmə 30 gün müddətində həyata keçirildikdə ödəmənin həyata keçirildiyi vaxtda, 30 gündən sonra həyata keçirildikdə isə malların göndərildiyi və ya təqdim edildiyi, işlərin görüldüyü və xidmətlərin göstərildiyi vaxtda və yaxud, 166.1.2-ci maddəyə əsasən, malların göndərilməsi onların daşınmasını nəzərdə tutursa, ödəmə 30 gün müddətində həyata keçirildikdə ödəmənin həyata keçirildiyi vaxtda, 30 gündən sonra həyata keçirildikdə isə daşınmanın başlandığı vaxtda.

Fərz edək ki, ƏDV ödəyicisi olan müəssisə digər şəxsə 25 avqust 2019-cu il tarixində dəyəri 10.000 manat (ƏDV-siz) olan mal təqdim edib və 27 avqust 2019-cu il tarixində isə elektron vergi hesab-fakturasını təqdim edib. Həmin əməliyyatın 5.900 manatı 29 avqust 2019-cu il tarixində vergi ödəyicinin bank və depozit hesabına daxil olub. Sonradan isə əməliyyatın qalan dəyəri, yəni 5.900 manatı isə 09 sentyabr 2019-cu il tarixində daxil olub. Bu zaman ƏDV məqsədləri vergi tutulan əməliyyatın vaxtı nə vaxtdır?

Təcrübədə bəzi vergi ödəyiciləri 30 gün daxilində hissə-hissə daxil olan məbləği hər ayın dövriyyəsinə, yəni 5.000 manatı avqust, 5.000 manat sentyabr ayına daxil edirlər. Əsas olaraq da bəziləri Vergi Məcəlləsinin 175.1.3-cu maddəsində olan oxşarlığını (əvəzləşdirmə maddəsini hesablama maddəsinə ilə eyniləşdirənlər çox olur) və ya bəziləri isə 166.2-ci maddəsini əsas gətirirlər. Bu hal səyyar vergi yoxlaması zamanı vergi ödəyicisinə Vergi Məcəlləsinin 58.1-ci maddəsinə əsasən 50 faiz maliyyə sanksiyası tətbiq edilməsi şəraiti yarada bilər.

Əslində isə Vergi Məcəlləsinin 166-cı maddəsinə əsasən, vergi ödəyicisi tərəfindən təqdim edilmiş əməliyyatın dəyəri tam ödənildiyi halda və ödənilən məbləğ 30 gün daxilində ödənilibsə, ödəmənin daxil olduğu vaxt, yəni, bizim misalda 10.000 manat dövriyyə tam olaraq sentyabr ayına aid ediləcək.