12 Dekabr 2024

VERGİLƏR

SOSİAL-İQTİSADİ ONLAYN QƏZET

Vergi daxilolmalarının artımının əsas səbəblərindən biri də vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsidir

2023-cü ilin yanvar-avqust ayları ərzində İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin xətti ilə dövlət büdcəsinə 12 milyard 80,4 milyon manat vergi daxil olub. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə vergi daxilolmaları 23,4 faiz və ya 2,3 milyard manat artıb. Qeyri-neft-qaz sektorundan daxilolmalar 6 milyard 865,6 milyon manat təşkil edib. 2022-ci ilin eyni dövrünə nisbətən bu sektordan vergi daxilolmaları 20,5 faiz və ya 1 milyard 166,8 milyon manat çox olub.

Mövzu ilə bağlı fikirlərini “vergiler.az”la bölüşən iqtisadçı Xalid Kərimli vergi daxilolmalarının artımının əsas səbəblərindən biri kimi vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsini qeyd edib. Digər səbəb isə iqtisadiyyatda şəffaflıq dərəcəsinin artması olub: “İqtisadiyyatda şəffaflaşmanın artmasında, təbii ki, Dövlət Vergi Xidmətinin böyük rolu var. Hökumət sahibkarları təkamül yolu ilə, maarifləndirməklə şəffaflığın təmin olunmasını, vergilərin dəqiq ödənilməsinin alternativinin olmadığını izah edir. Sahibkarlar da qəbul edirlər ki, artıq geriyə yol yoxdur, işini şəffaf qurmamaq fəaliyyətini dondurmaq deməkdir, amma birdən-birə bütün sahələrdə tam şəffaflaşdırma mümkün deyil. Biznes dairələri bunu zamanla, ardıcıl formada davam etdirirlər”.

İqtisadçı vergi daxilolmalarının artımının səbəbləri sırasında ölkədə əmək haqlarının səviyyəsinin yüksəlməsi və qeyri-neft sektorunda istehsalın həcminin böyüməsini də göstərib: "Qeyri-neft sektoru innovativ, böyümə və inkişaf xarakterli olduğundan, bu sektordan fiskal daxilolmaların həcmi də artır".

VergiTəsis sənədlərinə edilən dəyişikliklər necə rəsmiləşdirilir? Vergiİşğaldan azad edilmiş ərazilərdə uçota alınmayan şirkət vergi güzəştlərindən yararlana bilərmi? VergiSığorta məbləğinin gəlirdən çıxılması VergiArtıq ödənilmiş vergi məbləğinin geri qaytarılması VergiNəqliyyat vasitəsini icarəyə götürən müəssisənin hansı vergi öhdəliyi yaranır? Vergiİcarə götürülən obyektə çəkilən xərclər gəlirdən çıxılırmı? VergiMəzuniyyət haqqından məcburi dövlət sosial sığorta haqqının tutulması VergiBankdan xarici valyuta alan vergi ödəyicisi üçün məzənnə fərqi xərc kimi nəzərə alınırmı? VergiQuş ətinin satışı ƏDV-yə cəlb olunurmu? VergiMüharibə veteranlarının vergi güzəşti hansı tarixdən hesablanır?