İşçilərin və ştatların ixtisarı zamanı müavinətin hesablanması

2019.12.02 12:37 (UTC+04:00)

Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin 70-ci maddəsinin "b" bəndinə əsasən, əmək müqaviləsinə işəgötürən tərəfindən işçilərin sayının azaldılması və ya ştat ixtisarı ilə əlaqədar xitam verilməsi mümkündür. İşəgötürən tərəfindən əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi müəssisə bağlandığı, işçilərin sayı və ya ştatlar ixtisar edildiyi zaman baş verir.

İqtisadçı ekspert Anar Bayramov mövzunu şərh edərkən bildirib ki, işəgötürən ixtisar haqqında qərar verdikdən sonra işçilərin stajına uyğun olaraq onlara öncədən rəsmi xəbərdarlıq təqdim etməlidir. Əmək Məcəlləsinin 77-ci maddəsinin tələblərinə əsasən, işçilərin sayı azaldıqda və ya ştatlar ixtisar olunduqda işəgötürən işçiyə onunla bağlanmış əmək müqaviləsinə (əmək müqavilələrinə) əsasən, müəyyən olunan əmək stajından asılı olaraq aşağıdakı müddətlərdə rəsmi xəbərdar edilməlidir:

bir ilədək əmək stajı olduqda – azı iki təqvim həftəsi;
bir ildən beş ilədək əmək stajı olduqda – azı dörd təqvim həftəsi;
beş ildən on ilədək əmək stajı olduqda – azı altı təqvim həftəsi;
on ildən çox əmək stajı olduqda – azı doqquz təqvim həftəsi.

Əmək qanunvericiliyi işçiyə xəbərdarlıq aldıqdan sonra işdənçıxma tarixini gözləməyərək işdən getmək hüququ verir. Təbii ki, bu halda da işçiyə müavinət ödəniləcək. Əmək Məcəlləsinin 77-ci maddəsinin 4-cü hissəsinə əsasən, müavinətlərin məbləğləri aşağıdakı qaydada hesablanır:

Sıra	İşçilərin kateqoriyaları	Rəsmi xəbərdarlıq müddəti	Xəbərdarlıq müddətinin əvəzinə ödənilən müavinət
1	Bir ilədək əmək stajı olan işçilər	Azı iki təqvim həftə öncə	orta aylıq əməkhaqqının 0,5 misli
2	Bir ildən beş ilədək əmək stajı olan işçilər	Azı dörd təqvim həftə öncə	orta aylıq əməkhaqqının 0,9 misli
3	Beş ildən on ilədək əmək stajı olan işçilər	Azı altı təqvim həftə öncə	orta aylıq əməkhaqqının 1,4 misli
4	On ildən çox əmək stajı olan işçilər	Azı doqquz təqvim həftə öncə	orta aylıq əməkhaqqının 2 misli

Misal. İşəgötürənlə bağlanmış əmək müqaviləsinə əsasən, ixtisar olunacaq dörd işçinin orta əməkhaqqı eyni məbləğdə – 450 manat olsa da, iş stajları fərqlənir. Qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq, işçilərə iş stajlarına görə rəsmi xəbərdarlıq verilib. Hər bir işçi xəbərdarlıq məktubu aldıqdan sonra işdən çıxmağa razılıq verdiyi üçün müavinətlərin hesablanılıb ödənilməsi aşağıdakı kimi olacaq:

bir ilədək əmək stajı olan işçiyə - 225 manat (450 manat x 0,5 misli);
bir ildən beş ilədək əmək stajı olan işçi - 405 manat (450 manat x 0,9 misli)
beş ildən on ilədək əmək stajı olan işçi – 630 manat (450 manat x 1,4 misli)
on ildən çox əmək stajı olan işçi - 900 manat (450 manat x 2 misli).

Fəxriyyə İKRAMQIZI